چگونه موثرتر باشیم / طبقه‌بندی بلوم : ساختار سفر یادگیری

طبقه‌بندی بلوم، که توسط بنیامین بلوم ارائه شده است، یک ابزار معروف و مفید در آموزش و یادگیری است. این طبقه‌بندی بر مبنای سلسله مراتبی از تفکر شناختی است که به معلمان و دانش‌آموزان کمک می‌کند تا اهداف آموزشی را مرتب و سازماندهی کنند و فعالیت‌های آموزشی را متناسب با سطوح تفکر و فهم دانش‌آموزان طراحی کنند.

شش سطح اصلی طبقه‌بندی بلوم عبارتند از:

1. به یاد سپردن (Remembering): در این سطح، دانش‌آموزان اطلاعات را به خاطر می‌سپارند و از آنها استفاده می‌کنند. مثال‌هایی از فعالیت‌های این سطح شامل تکرار، تشریح و توصیف می‌باشد.
2. فهمیدن (Understanding): در این سطح، دانش‌آموزان مفاهیم و ایده‌ها را درک می‌کنند و به سوالات مرتبط با مطلب پاسخ می‌دهند. فعالیت‌های این سطح شامل توصیف، تفسیر و خلاصه‌سازی می‌شود.
3. به کار بستن (Applying): در این سطح، دانش‌آموزان اطلاعات یادگرفته شده را در مسائل و موقعیت‌های جدید استفاده می‌کنند. مثال‌هایی از فعالیت‌های این سطح شامل استفاده از مفاهیم در مسائل عملی و حل مسائل می‌باشد.
4. تجزیه و تحلیل کردن (Analyzing): در این سطح، دانش‌آموزان قادرند مفاهیم را تجزیه و تحلیل کنند و روابط بین اجزا را بفهمند. فعالیت‌های این سطح شامل تمایز دادن، تحلیل کردن و تفکر نقادانه می‌شود.
5. ارزیابی کردن (Evaluating): در این سطح، دانش‌آموزان قادرند ارزش‌ها و ادعاها را ارزیابی کنند و نظر خود را بیان کنند. فعالیت‌های این سطح شامل ارزیابی، بررسی و انتخاب می‌باشد.
6. خلق کردن (Creating): در این سطح، دانش‌آموزان قادر به تولید ایده‌ها و خلق کردن محصولات جدید هستند. فعالیت‌های این سطح شامل طراحی، ساخت و خلق کردن می‌باشد.

طبقه‌بندی بلوم به معلمان و دانش‌آموزان کمک می‌کند تا اهداف آموزشی را در سطوح مختلف تفکر و فهم سازماندهی کنند و فرآیند یادگیری را بهبود بخشند. با استفاده از طبقه‌بندی بلوم، معلمان می‌توانند فعالیت‌ها و تمرین‌هایی را طراحی کنند که دانش‌آموزان را در رسیدن به سطوح بالاتر تفکر و فهم هدایت کند.

مهم است بدانید که طبقه‌بندی بلوم تنها یک رویکرد است و نباید به عنوان یک قاعده صرفاً استفاده شود. هدف اصلی استفاده از این طبقه‌بندی، ایجاد تنوع و تعادل در فرآیند یادگیری و ارتقاء تفکر و فهم دانش‌آموزان است. همچنین، برای استفاده مؤثر از طبقه‌بندی بلوم، نیاز است فعالیت‌ها و سوالات آموزشی را به طور هماهنگ و متناسب با هر سطح تفکر طراحی کنید.