حصر فواید حمام به صرفِ نظافت جسمانی، نشان‌دهنده‌ی کم‌توجهی ما به جنبه‌ی مهم دیگری از این عادت روزمره است: تاثیر عمیق آن بر سلامت روان.

رومیان با زیرساخت‌های لوله‌کشی ابتدایی خود، از امکانات ما شگفت‌زده می‌شدند. دسترسی آسان به آب گرم و فراوان در اکثر خانه‌ها، با هزینه‌ای ناچیز، برایشان رویایی دست‌نیافتنی بود. دیگ‌های بخار و شبکه‌ی لوله‌کشی ما، مهندسانشان را به وجد می‌آورد. اما نکته‌ی کلیدی، درک آن‌ها از اهمیت حمام‌های عمومی بود. رومیان، تمدنی را به درستی مستقر نمی‌دانستند مگر اینکه به تاسیسات حمام‌های عمومی مجهز می‌شد. آن‌ها برای برقراری جریان دائمی آب گرم، از جابه‌جایی کوه‌ها و قطع جنگل‌ها ابایی نداشتند. میراث این طرز تفکر، حمام‌های باشکوهی است که از شمال انگلستان تا صحرای بزرگ آفریقا، و از مِریدا در غرب شبه‌جزیره‌ی ایبری تا پالمیرای شرقی به جای مانده است.

با این حال، رومیان احتمالا از کم‌توجهی ما به جنبه‌ی عمیق‌تر حمام کردن متعجب می‌شدند. فقدان اشعار و توصیفات ادبی در مورد تجربه‌ی حمام، و دست‌کم گرفتن قدرت آب گرم در تسکین روح، برایشان عجیب به نظر می‌رسید.

ما همگی از محیط گرم و مایع رحم مادر به دنیا آمده‌ایم. هنگامی که گرفتار آشفتگی‌های ذهنی می‌شویم، بازگشت به حمام می‌تواند تجربه‌ای مشابه را برایمان رقم بزند. غوطه‌وری در آب گرم، آغوشی آرامش‌بخش را برایمان فراهم می‌کند که یادآور امنیت و آسایش دوره‌ی جنینی است.

آب داغ: پناهی برای تسکین روح

آب داغ، نمادی از عشق و مراقبت است. به ما اجازه می‌دهد تا خود را رها کنیم. در حمام، می‌توانیم در وضعیتی به ظاهر آسیب‌پذیر و در عین حال ایمن قرار بگیریم، عریان اما در آغوش گرما. می‌توانیم در را قفل کنیم، نور را کم کنیم و به خود اجازه دهیم برای مدتی، جز تماشای نوازش آب بر زانوها و گاه گاه داغ‌تر کردن آن، کاری نکنیم.

نیازی نیست خودمان را مجبور به رسیدن به نتیجه‌ی خاصی کنیم. حمام زمان بطالت و تداعی آزاد است. می‌توانیم اجازه دهیم ذهنمان به هر سو سرگردان شود، شاید به گذشته‌ی معصوم‌تر یا به لحظه‌ی شروع مشکلاتمان سفر کند. می‌توانیم بی‌آن‌که با نگاه همیشگی نقادانه به زندگی خود بنگریم، در بستر آن شناور باشیم. می‌توانیم رنج‌مان را در گرما غرق کنیم، زخم‌های ذهنی‌مان را بسوزانیم و بگذاریم اشک‌هایمان در بخار حمام محو شوند.

شاید بد نباشد حوله، دفترچه یادداشت و مدادی کنار وان داشته باشیم، در صورتی که جرقه‌ای به ذهنمان زد که بتواند چرخشی مثبت به گرفتاری‌هایمان بدهد. یا می‌توانیم تنها شناور بمانیم و منتظر فروکش کردن آشفتگی باشیم، چرا که قطعا فروکش خواهد کرد.

کسانی که از نظر روحی رنج می‌برند، نباید از حمام کردن روزانه به مدت یک ساعت خجالت بکشند. حمام، کشتی مینای نجات ما در طوفان غم و اندوه خواهد بود.