جنگ‌های بین‌المللی و داخلی بخشی از زندگی روزمره سربازان و غیرنظامیان در سراسر جهان است. درد، رنج و آوارگی که همراه با رویدادهای ترومازا رخ می‌دهد، جنبه‌ای همیشگی از این خشونت‌های پیوسته است. احساسات و شرایط مرتبط با این خشونت‌ها تحت عنوان «تروماهای جنگ» شناخته می‌شوند که می‌توانند پیامدهای بلندمدتی بر سلامت روان و رفاه فرد داشته باشند.

پس تروماهای جنگ چیست؟ به‌طور ساده، این اصطلاح شامل هر رویداد ترومازی است که هنگام آماده‌سازی برای جنگ، زندگی در خلال آن یا خدمت در جنگ تجربه می‌شود. بزرگسالان و کودکان به یک اندازه تحت تأثیر جنگ قرار می‌گیرند. گزارش ۲۰۲۲ «کودکان در مناطق درگیری» از سازمان Save The Children نشان داد که ۴۶۸ میلیون نفر (یک نفر از هر شش نفر) جوان در سراسر جهان در «منطقه درگیری» زندگی می‌کنند و ۱.۷ میلیارد نفر جوان (دو نفر از هر سه نفر) در کشورهایی زندگی می‌کنند که تحت تأثیر درگیری قرار دارند. یونیسف همچنین گزارش داده که کودکان گاهی در این درگیری‌ها به‌عنوان جاسوس، سرباز یا آشپز استفاده می‌شوند.

تروماهای جنگ معمولاً به عنوان تجربه‌ای مربوط به سربازانی تصور می‌شود که در مناطق نبرد شاهد فجایع بزرگی مانند مرگ و ویرانی گسترده هستند. در حالی که این حقیقت دارد، تروماهای جنگ همچنین بر غیرنظامیان در مناطق جنگی و اعضای فعال نیروهای نظامی که در مناطق غیرمستقیم خدمت می‌کنند نیز تأثیر می‌گذارد. دکتر کریستوفر هانسِن، مشاور حرفه‌ای و سرپرست بالینی در مرکز Thriveworks در سن آنتونیو تگزاس و کهنه‌سرباز ناتوان نیروی دریایی، می‌گوید: «نیروهای پشتیبانی و کادر پزشکی با تروما از دیدن، درمان یا حتی شنیدن رویدادهای ترومازا بازمی‌گردند.»

در ادامه، آنچه باید درباره علل تروماهای جنگ، اختلالات روانی مرتبط و گزینه‌های درمانی موجود بدانید، آورده شده است.

علل تروماهای جنگ

مانند هر تجربه دردناک پایدار، تروماهای جنگ می‌توانند اشکال متنوعی داشته باشند — هم برای سربازان و هم برای غیرنظامیان. به گفته هانسِن و دکتر جیم جکسون، متخصص تروما و استاد پزشکی در مرکز پزشکی وندربیلت، علل تروماهای جنگ شامل موارد زیر است:

• مشاهده روند جنگ
• تجربه مستقیم در نبرد
• دیدن افراد زخمی، ناقص یا کشته شده
• وارد آوردن درد یا کشتن دیگران
• دادن دستورات منجر به درد یا مرگ دیگران

کایوا هارپر، مددکار اجتماعی بالینی مجاز و دانشیار تخصصی درمان تروما، می‌گوید: «این تروماها ممکن است در حین آموزش یا در زمان اعزام تجربه شوند.» عوامل متعددی تعیین می‌کنند که آیا فرد دچار تروماهای جنگ می‌شود و میزان تأثیر آن چقدر است. در ادامه مروری بر عوامل ایجاد تروماهای جنگ آمده است:

آموزش ناکافی

سربازان باید پیش از اعزام آموزش ببینند تا برای مواجهه با شرایط جنگ آماده شوند، اما کیفیت این آموزش‌ها می‌تواند میزان تأثیر تروما را تعیین کند. هانسِن می‌گوید: «افرادی که آموزش مؤثر و واقع‌بینانه دیده‌اند و همچنین با منابع سلامت روان آشنا شده‌اند، معمولاً عملکرد بهتری نسبت به کسانی دارند که این آموزش‌ها را ندیده‌اند.» «آموزش نمی‌تواند برای هر وضعیت یا رویدادی در جنگ آماده‌تان کند، اما اعتمادبه‌نفس، حافظه عضلانی و تاب‌آوری را در شما ایجاد می‌کند.» با این حال، هارپر اشاره می‌کند که واقعیت‌های مواجه شده در حین آموزش نیز ممکن است باعث ایجاد تروما شود.

تروماهای قبلی

وضعیت روانی و تجربیات گذشته شما تعیین می‌کند که چگونه برخی اتفاقات — از جمله تروماهای جنگ — بر شما تأثیر می‌گذارند. همان‌طور که هارپر توضیح می‌دهد، افرادی که پیش از حضور در جنگ تجربه تروما داشته‌اند — و ممکن است هنوز هم با پیامدهای روانی آن دست‌وپنجه نرم کنند — احتمال بیشتری دارند که پس از اعزام به جنگ دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شوند.

مواجهه مکرر

یک تجربه ترومازا می‌تواند تأثیر منفی داشته باشد، و مواجهه مکرر با رویدادهای مشابه یا به همان اندازه دردناک، می‌تواند بار روانی شدیدتری ایجاد کند. جکسون تأکید می‌کند که «مواجهات مکرر با تروما می‌تواند احتمال بروز مشکلات سلامت روان و عملکردی متنوع را در افراد افزایش دهد.» این مسئله در مورد تروماهای جنگ نیز صدق می‌کند، یعنی هر چه افراد بیشتر در معرض جنگ قرار بگیرند، شدت تروماهایشان بیشتر خواهد بود. این موارد به‌ویژه زمانی می‌تواند تأثیر بلندمدتی داشته باشد که فرد شاهد یا مجبور به انجام کاری باشد که با اخلاقیات او در تضاد است.

چه اختلالات روانی می‌توانند از تروماهای جنگ نشأت بگیرند؟

انگار تجربه تروماهای جنگ به خودی خود کافی نیست، این تروماها می‌توانند سلامت روان فرد را در بلندمدت نیز تحت تأثیر قرار دهند. تروما هر فرد را به‌طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید اختلالات روانی شود — که مهم‌ترین آن‌ها اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) است. طبق گزارشی از سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۹، ۲۲٪ افرادی که در مناطق درگیری زندگی می‌کنند، به اختلالات روانی مانند PTSD، اضطراب یا افسردگی مبتلا هستند. برای ۹٪ از این افراد، شدت بیماری از متوسط تا شدید است. در ادامه به برخی از اختلالات روانی که معمولاً از تروماهای جنگی ناشی می‌شوند اشاره شده است:

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

PTSD یک اختلال روان‌پزشکی است که ناشی از تجربه مستقیم یا حتی آگاهی از یک یا چند رویداد ترومازا است.

علائم PTSD شامل موارد زیر می‌شود:

• بی‌حسی عاطفی
• مشکلات در شناخت و حافظه
• جداشدگی روانی (دیسوسیاسیون)
• کاهش یا از دست دادن کامل لذت از چیزهایی که قبلاً لذت‌بخش بودند
• دردهای جسمانی مانند سردرد

بر اساس آمار مرکز ملی PTSD، حدود ۷٪ کهنه‌سربازان در طول زندگی خود تجربه PTSD خواهند داشت، در حالی که این رقم برای غیرنظامیان ۶٪ است. اما این رقم برای زنان کهنه‌سرباز به ۱۳٪ افزایش می‌یابد. یکی از دلایل این موضوع می‌تواند تروماهای جنسی نظامی باشد — که یک نفر از هر سه زن کهنه‌سربازی که از خدمات درمانی مربوط به کهنه‌سربازان استفاده کرده‌اند، گزارش داده است که چنین تجربه‌ای داشته‌اند. همین موضوع برای یک نفر از هر ۵۰ مرد نیز صدق می‌کند. PTSD یکی از رایج‌ترین تشخیص‌های روانی است که توسط افرادی که تروماهای جنسی نظامی را تجربه کرده‌اند دریافت می‌شود. به طور کلی، کسانی که از خدمات درمانی کهنه‌سربازان استفاده می‌کنند، نرخ بالاتری از PTSD معادل ۲۳٪ دارند.

اضطراب و افسردگی

بله، از بین اختلالات روانی، تروما بیشتر با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مرتبط است. اما افرادی که تجربه تروماهای جنگ را دارند، ممکن است به اضطراب یا افسردگی نیز دچار شوند. بر اساس گفته تمام متخصصان سلامت روانی که با آن‌ها صحبت کردیم، این شرایط می‌توانند به‌تنهایی یا همزمان با PTSD رخ دهند. به‌ویژه تجاوز جنسی در نظامیان، اغلب با افسردگی همراه است.

درمان تروماهای جنگ

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و دیگر مشکلات سلامت روانی ممکن است در افرادی که تروما تجربه کرده‌اند، مانند نیروهای نظامی، به طور کامل قابل پیشگیری نباشد. با این حال، داشتن سیستم‌های حمایتی و همکاری با متخصصان سلامت روان قبل از ورود به منطقه جنگی — اگر ممکن باشد — می‌تواند مفید باشد. گزینه‌های درمان مؤثر برای تروماهای جنگ می‌توانند به افراد کمک کنند تا با مشکلاتی مانند PTSD، افسردگی و اضطراب کنار بیایند. درمان‌های ویژه برای PTSD به ویژه اهمیت دارند و می‌توانند به فرد کمک کنند تا این اختلال را بهتر مدیریت کند.

درمان‌های رایج PTSD ناشی از تروماهای جنگ

دکتر جکسون می‌گوید: «اختلال PTSD با چند نوع درمان که اثربخشی آن‌ها به خوبی ثابت شده، درمان می‌شود؛ مانند درمان شناختی پردازشی (CPT)، درمان مواجهه طولانی (PE)، و درمان حساسیت‌زدایی و بازپردازش حرکت چشم (EMDR).» این درمان‌ها می‌توانند به طور چشمگیری نتایج را بهبود بخشیده، علائم PTSD را کاهش داده و به افراد کمک کنند تا در حوزه‌های مختلف زندگی مانند کار، خانه و روابط بهتر عمل کنند.

کهنه‌سربازان و غیرنظامیانی که رویدادهای ترومازای جنگ را تجربه کرده‌اند، در هر مرحله‌ای از زندگی می‌توانند از خدمات مراقبت سلامت روان بهره‌مند شوند. این حمایت ممکن است از سازمان‌های ویژه کهنه‌سربازان مانند «امور کهنه‌سربازان» یا ارائه‌دهندگان دیگر خدمات سلامت روان دریافت شود.

چگونه Charlie Health می‌تواند کمک کند

اگر با تروما، از جمله تروماهای جنگ دست و پنجه نرم می‌کنید، Charlie Health آماده کمک به شماست. برنامه مجازی درمان سرپایی فشرده (IOP) در Charlie Health شامل جلسات درمان گروهی، فردی و خانوادگی است که برای افرادی طراحی شده که به جلسات بیشتر از یک بار در هفته نیاز دارند، از جمله بازماندگان تروما. ارائه‌دهندگان دلسوز ما از روش‌های مختلفی برای کمک به درک و مقابله با مشکلات سلامت روان، از جمله PTSD و تروماهای جنگ، استفاده می‌کنند. برای شروع، فرم کوتاه ما را پر کنید.