اضطراب مالی وضعیتی بسیار رایج است. بر اساس نظرسنجی انجام شده توسط NextAdvisor در ژوئن 2021، بیش از 50 درصد از آمریکایی‌ها نسبت به وضعیت مالی خود احساس اضطراب می‌کنند. برای غلبه بر اضطراب مالی، درک علل و پیامدهای آن در وهله اول اهمیت دارد.

اضطراب مالی، که شامل نگرانی، نشخوار فکری و احساس گناه در مورد پول است، وضعیتی بسیار رایج به شمار می‌رود. اگر شدت این اضطراب به حدی رسیده که بر عملکرد شما در محل کار، روابط و مسئولیت‌های مالی تأثیر منفی گذاشته است، احتمالا زمان آن رسیده که با پزشک معالج یا یک درمانگر صحبت کنید. اما  سطوح پایین‌تر از نگرانی مالی نیز می‌تواند بر سلامت روان و جسم شما تأثیر منفی بگذارد؛ اضطراب بر تمرکز، تصمیم‌گیری، خواب، هورمون‌ها و سیستم ایمنی بدن شما تأثیر می‌گذارد.

علاوه بر این، اضطراب بیش از حد، توانایی شما را برای تمرکز و ساماندهی امور مالی‌تان کاهش می‌دهد. لیندسی برایان پودوین، مددکار اجتماعی دارای مجوز و متخصص در زمینه درمان مالی، این تناقض را به شرح زیر توضیح می‌دهد:

«اضطراب می‌تواند به کمال‌گرایی افراطی و به تعویق انداختن کارها منجر شود»، او می‌گوید. «افراد مضطرب اغلب دچار انجماد فکری می‌شوند. آن‌ها احساس غرق شدن می‌کنند و در آغاز کار با مشکل مواجه می‌شوند.»

بنابراین، چگونه می‌توانید تشخیص دهید که آیا از اضطراب مالی رنج می‌برید؟ چند دقیقه وقت بگذارید و در مورد احساسات خود نسبت به پول و تأثیر آن بر زندگی‌تان تأمل کنید.

به نشانه‌های جسمی و احساسی توجه کنید، مانند اینکه آیا نگرانی‌های مالی تا به حال منجر به موارد زیر شده است:

  • مشکل در تمرکز یا خواب
  • احساس گناه یا غرق شدن در مشکلات
  • تعریق یا تپش قلب
  • خستگی یا دردهای سایکوسوماتیک مانند سردردهای تنشی، گرفتگی عضلات یا ناراحتی معده

همچنین به نشانه‌های رفتاری زیر توجه کنید:

  • اجتناب از صحبت در مورد پول
  • هزینه کردن بیش از حد، وسواس خرج کردن و تصمیم‌گیری‌های مالی بدون دوراندیشی یا ریسک‌گریز بودن (مانند انتخاب دریافت پول کمتر قطعی در حال حاضر به جای دریافت پول بیشتر در آینده)
  • رفتارهای پرخطر مانند قمار یا مصرف بیش از حد الکل
  • مشکلات اجتماعی مانند درگیری در روابط یا منزوی کردن خود

در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌های اضطراب مالی، به خودتان تبریک بگویید! با شناسایی اضطراب مالی خود، اولین قدم را برای مقابله با آن برداشته‌اید.

چه چیزی باعث تحریک اضطراب مالی می شود؟

همانطور که انتظار می‌رود، افرادی که به اندازه کافی پول برای تأمین نیازمندی‌های اولیه و پرداخت بدهی‌های خود ندارند، به احتمال زیاد دچار اضطراب مالی می‌شوند. اما حتی بدون تجربه کمبود واقعی پول، ممکن است افراد رابطه منفی با پول داشته باشند.

برای مثال، انتظارات اجتماعی می‌توانند اضطراب مالی ایجاد کنند. خانواده و روابط نزدیک شما ممکن است بدون اینکه حتی متوجه شوید، ترس‌ها، رفتارها و الگوهای فکری را به شما منتقل کنند. برای مثال، اگر می‌دیدید که مادرتان هر ماه به شدت نگران تأمین نیازهای اولیه است، ممکن است شما هم همین عادت را کسب کرده باشید.

به گفته کری راتل، درمانگر مالی، ارزش‌های اجتماعی که از طریق رسانه‌ها و فرهنگ منتقل می‌شوند نیز می‌توانند اضطراب در مورد پول ایجاد کنند.

«بسیاری از افراد الگوهای تفکر تحریف‌شده‌ای را از فرهنگ، والدین، محله یا لحظات تعیین‌کننده گذشته خود ایجاد می‌کنند»، راتل می‌گوید. «رسانه‌های اجتماعی فقط باعث بدتر شدن این مشکل می‌شوند.»

احساس فقدان کنترل نیز می‌تواند منجر به اضطراب مالی شود. روانشناسان به وضعیتی که در آن افراد احساس ناتوانی در ایجاد تغییر مثبت می‌کنند، «خودکارآمدی پایین» می‌گویند. احساس گناه بابت مخارج گذشته یا غرق شدن در مشکلات مالی می‌تواند به خودکارآمدی پایین منجر شود. با گذشت زمان، ترکیب اضطراب بالا با تحریک فیزیولوژیکی پایین (یعنی احساس نداشتن انرژی برای انجام کاری)، ممکن است به درماندگی آموخته‌شده منجر شود. در این حالت، افراد به سادگی احساس می‌کنند که نمی‌توانند اوضاع را بهبود بخشند و تسلیم می‌شوند.

در نهایت، این وضعیت می‌تواند منجر به یک دور باطل شود، جایی که اضطراب مالی به تصمیمات مالی ضعیف‌تر و در نتیجه فقر بیشتر دامن می‌زند.

چگونه بر اضطراب مالی غلبه کنیم؟

با توجه به علل و پیامدهای اضطراب مالی، افراد چه اقداماتی می‌توانند برای کنترل اضطراب و بهبود امنیت مالی خود انجام دهند؟

اول از همه، برای زمانی که اضطراب شدید به سراغتان می‌آید، برنامه‌ریزی کنید. تقریباً همه افراد لحظاتی از اضطراب شدید را تجربه می‌کنند. نکته مهم این است که اطمینان حاصل کنید اضطراب حاد به وضعیتی مزمن تبدیل نشده و منجر به تصمیمات ضعیف نگردد.

برای مقابله با اضطراب حاد، از قبل تصمیم بگیرید که دفعه بعد که شروع شد، چگونه با آن مقابله خواهید کرد. صرف داشتن یک برنامه، به طور قابل توجهی شانس موفقیت شما را افزایش می‌دهد. برخی از روش‌های علمی و مؤثر شامل ورزش کردن، تماس با یک دوست یا عضوی از خانواده و تمرین ذهن‌آگاهی یا مدیتیشن می‌شود.

علاوه بر این، لحظه‌ای به این موضوع فکر کنید که چه زمانی دچار اضطراب مالی می‌شوید. آیا محیط‌ها یا زمان‌های خاصی وجود دارد که در آن شروع به فکر کردن به افکار منفی، احساس تنش یا تپش قلب می‌کنید؟

مفید است که به طور روزانه به طور خلاصه با خودتان «بررسی» کنید. از خود بپرسید که چه احساسی دارید، آیا دچار اضطراب شده‌اید و چه چیزی ممکن است در چنین موقعیت‌هایی در آینده به شما کمک کند. در نظر بگیرید که از یک عضو مورد اعتماد خانواده یا شریک زندگی خود برای کمک به تفکر و دریافت حمایت اجتماعی کمک بگیرید.

دوم، روابط مثبت‌تری با پول برقرار کنید. هدف در اینجا کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس شما با برجسته کردن چگونگی کنترل وضعیت مالی‌تان است.

برای شروع، هرگونه احساس گناه را کنار بگذارید. برایان-پادوین اشاره می‌کند که فرهنگ ما اغلب مردم را به خاطر اشتباهات مالی سرزنش می‌کند. اما تقریباً همه - بدون در نظر گرفتن پیشینه - مرتکب اشتباهات مالی شده‌اند. به اکثر ما در دوران کودکی سواد مالی یاد داده نشده است. بسیاری دیگر از نظر تاریخی به منابع مالی دسترسی نداشته‌اند یا به سادگی آنقدر حقوق نمی‌گیرند که ثبات مالی را برایشان آسان کند.

برای ایجاد نگرشی مثبت نسبت به پول، بر روی کاهش حساسیت زدایی به مسائل مالی تمرکز کنید، همانطور که روانشناسان آن را توصیف می کنند. این بدان معناست که تعامل خود با امور مالی را به روشی خنثی یا مثبت پیش ببرید. در اینجا چند پیشنهاد برای دستیابی به این امر وجود دارد:

  • شناسایی مخارج با ارزش: خریدهایی را که واقعا برای شما مفید هستند و به رفاه شما کمک می کنند، مشخص کنید. سپس برای لذت بردن بیشتر از آنها، برنامه ریزی دقیقی داشته باشید.
  • بازتاب تصمیمات مالی مثبت: هر روز زمانی را به بازنگری یک تصمیم مالی مثبت که اتخاذ کرده اید اختصاص دهید. با تمرکز بر این تصمیمات، نگرش مثبت خود را نسبت به مدیریت مالی تقویت کنید.
  • مواجهه تدریجی با امور مالی: به طور منظم زمانی را صرف بررسی درآمد خود کنید. در حین این بررسی، به افکار و احساساتی که در رابطه با وضعیت مالی برای شما ایجاد می شود، توجه کنید و آنها را به رسمیت بشناسید. با گذشت زمان، این مواجهه تدریجی، اضطراب مالی شما را کاهش می دهد.
  • تفکیک هویت از وضعیت مالی: به خاطر داشته باشید که ارزش شما به عنوان یک فرد، مستقل از وضعیت مالی شماست. بر روی نقاط قوت و ارزش های خود تمرکز کنید تا اعتماد به نفس بیشتری در زمینه مدیریت مالی به دست آورید.

سوما، برای بازگرداندن اعتماد به نفس مالی خود، اقدامات کوچک و فعالی انجام دهید. روی اهدافی تمرکز کنید که قابل دستیابی باشند. دکتر کریستی آرچولتا، استاد برنامه ریزی مالی در دانشگاه جورجیا، مردم را تشویق می کند که یک هدف کوچک و واحد را انتخاب کنند که بتوانند بلافاصله به آن دست یابند.

آرچولتا می گوید: "کاری را که امروز می توانید انجام دهید، شناسایی کنید." "چه انتخاب هوشمندانه ای در مورد پول می توانید داشته باشید؟ شاید بتوانید با بردن ناهار از خانه، 5 دلار پس انداز کنید، یا قبل از خرید آن جفت کفش جدیدی که به آن چشم دوخته اید، یک هفته صبر کنید."

وقتی آن‌قدر این رفتار را تکرار کردید که آسان به نظر رسید، می‌توانید یک عادت مفید جدید اضافه کنید.

در صورت امکان، موفقیت های کوچک خود را برجسته کنید. می توانید پس انداز روزانه خود را در یک شیشه نگهداری کنید تا قبل از واریز به حساب، هر ماه شاهد رشد پس انداز خود باشید. همچنین می توانید یک دفترچه یادداشت از انتخاب های خوب مالی خود نگه دارید.

علاوه بر این، به فکر یادگیری بیشتر در مورد امور مالی به طور کلی باشید، مانند نحوه بودجه بندی، گزینه های مختلف پس انداز، نحوه اولویت بندی بدهی ها و غیره. سواد مالی تا حدودی اضطراب مالی را کاهش می دهد زیرا افراد باسواد تصمیمات بهتری می گیرند. اما لزوماً نیازی نیست فعلاً تغییراتی در رفتار خود ایجاد کنید. به سادگی، بهبود سواد مالی می تواند اضطراب را کاهش داده و اعتماد به نفس را افزایش دهد.

ایجاد برنامه مالی

در نهایت، یک برنامه مالی بلندمدت برای خود تدوین کنید. برنامه ریزی منجر به افزایش اعتماد به نفس مالی شما شده و اطمینان بیشتری در مورد تأمین خواسته ها و نیازهایتان ایجاد می کند. همچنین، برنامه ریزی احتمال دست‌یابی به اهداف مالی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

ابتدا عواملی که انگیزه شما را برای مدیریت مالی بالا می برند و روش های مناسب برای خود را شناسایی کنید. دکتر آرچولتا رویکردی مبتنی بر راه‌حل را پیشنهاد می‌کند که از نقاط قوت، ضعف و انگیزه‌های منحصر به فرد هر فرد برای دستیابی به بهترین نتایج استفاده می‌نماید.

او بیان می دارد: «ممکن است متخصصان مالی در شرایط ایده آل، «بهترین» تصمیماتی را که مردم باید بگیرند، بدانند. اما در دنیای واقعی، افراد باید راه‌حل‌هایی را بیابند که متناسب با اهداف و سبک زندگی آن‌ها باشد.»

بنابراین، لحظه‌ای به ارزش‌های سازمانی، اهداف بلندمدت و شیوه‌ی زندگی خود فکر کنید. با گام‌های کوچک شروع کنید. به جای تلاش برای ایجاد یک برنامه کامل و مادام العمر، با شناسایی اهداف و بازه‌های زمانی که در حال حاضر برای شما اولویت بیشتری دارند، آغاز نمایید.

پادوین می‌گوید: «اکثر مشتریان فکر می‌کنند باید همزمان پس‌انداز کنند، بدهی‌های خود را تسویه کنند و به مسائل متعدد دیگری رسیدگی کنند. این کار بسیار طاقت‌فرساست! در عوض، به این فکر کنید که چه چیزی برایتان مهم‌تر است و چه چیزی در اولویت زمانی قرار دارد. بر اساس موقعیت فعلی خود، اولویت‌بندی کنید که از کجا شروع کنید.»

این ممکن است به معنای تعیین تنها یک هدف باشد، مانند ایجاد یک صندوق ذخیره اضطراری یا پرداخت یک وام با نرخ بهره بالا.

توسعه‌ی یک بودجه متناسب با نیازها و ارزش های شما

پس از شناسایی هدف خود، اقدام به تنظیم بودجه نمایید. ایده کلی این است که درآمد خود را مشخص کرده و سپس چگونگی هزینه کرد آن را برنامه ریزی کنید. منابع بسیاری برای شروع این کار در دسترس شما هستند، از جمله مشاوران مالی کم‌هزینه، کتاب‌های کار و ابزارهای آنلاین رایگان.

راتل پیشنهاد می دهد بودجه ای برای کل سال تنظیم کنید."با ایجاد یک نقشه راه برای کل سال، می توانید ببینید که چگونه هزینه های جزئی و پس اندازها در نهایت جمع می شوند. این همچنین به شما کمک می کند تا خریدها و عادات باارزش واقعی برای خود را شناسایی کنید و مواردی که ارزش کمتری دارند را کنار بگذارید."

تا حد امکان، بودجه بندی خود را خودکار کنید. به این ترتیب، نیازی به اعمال کنترل شدید بر خود ندارید و همه چیز به صورت خودکار انجام می شود. به عنوان مثال، اگر می خواهید ماهانه ۱۰۰ دلار در یک صندوق بازنشستگی پس انداز کنید، با کارفرمای خود یا بانک هماهنگ کنید تا این مبلغ هر ماه به صورت مستقیم به حساب بازنشستگی شما واریز شود.

در نهایت، نفس عمیقی بکشید و شروع کنید: با چند تغییر کوچک در مسیر کاهش اضطراب مالی و بهبود وضعیت مالی خود قرار خواهید گرفت.